
Demirhindi
Demirhindi, (Tamarindus indica), baklagiller (Fabaceae) familyasından Afrika Hindistan ve Mısır’da yetiştirilen ağaç türüdür. Kökeni Afrika olmakla birlikte öteden beri bütün tropikal ülkelerde yetiştirilir.
Demirhindi, 20-25 m boyunda büyük bir ağaçtır. Çiçekleri dalların ucunda sarı ya da kırmızımsı salkımlar halinde bulunur. Yaprakları yem olarak kullanıldığı gibi kaynatılarak içilen suyu solucan düşürücü olarak da kullanılır. Meyveleri yenebilir ve iç yumuşatıcıdır; ayrıca reçel ve içit yapımında da yararlanabilir.
Demirhindi ağacı, Afrika’nın tropikal bölgelerine, özellikle de Sudan’a özgüdür, fakat ekimi, dünyanın neredeyse tüm tropikal bölgelerine yayılmıştır çünkü bu, yararlı ve arzu edilen bir beslenme kaynağı ve eşsiz lezzet kaynağıdır. Binlerce yıldır yetiştirilmiş ve muhtemelen 5000 yıl önce Asya’ya doğru yol almıştır. 500 yıl öncesine kadar, İspanyol kaşifleri aracılığıyla Amerika’ya doğru yol almıştı. Güney Amerika ve Meksika dünyanın en büyük tüketicileri ve demirhindi üreticileri olmaya devam etmekte.

Demirhindi nasıl yenir?
Tamamen olgunlaştıktan ya da kurutularak, baharat haline getirildikten sonra tatlılara eklenen çiğ bir meyve olarak tüketilebilir . Demirhindi, Sık sık reçellerde ve soslarda kullanılır ve hatta dünyanın bazı yerlerinde kurutulmuş ve işlenmiş şekerler haline getirilir. Demirhindi içerdiği sağlık yararları nedeniyle Asya ve Güney Amerika’da çorba ve yemeklerde her zaman kullanılır.
Tadı ekşi olan bu baharat çok besleyicidir. Birçok yemeğe, salatalara, çorbalara, turşulara katılır. Üzerine toz şeker serpiştirilerek çiğ olarak da tüketilebilir. Ayrıca içki üretiminde, reçel ve şerbet yapımında da kullanılır.
Demirhindi meyvesinin müshil ve iç yumuşatıcı bir etkisi vardır. Tahriş edici olmadığından tehlikesizce ve kolaylıkla kullanılabilir. 20 – 60 gramı müshil etkisi gösterir. Afrika mutfağında yaygın olarak kullanılmakla birlikte bugün Hint Asya ve Latin Amerika mutfağında da yemeklere verdiği ekşi tadı ve koyu rengi ile yer almaktadır.
Demirhindinin besin değerleri
Demirhindi, besin bileşenleri nedeniyle dünyadaki çok değerli bir üründür. Bunlar arasında C vitamini, E ve B, kalsiyum , demir , fosfor , potasyum , manganez ve diyet lifi bulunmaktadır. Ayrıca demirhindiyi güçlü bir antioksidan ve anti-enflamatuar ajan yapan organik bileşikler barındırmaktadır.
Demirhindinin faydaları nelerdir?
Sindirimi arttırır
Demirhindi içerisinde yüksek miktarda diyet lifi barındırdığından, doğal bir müshil olarak kabul edilmektedir. Bir meyve ya da baharat olarak demirhindi yemek, sindirim sisteminizin verimliliğini artırabilir, böylece bağırsak yolunun düz kaslarından kolayca geçebilir. Demirhindi, aynı zamanda, besinlerin daha hızlı çözülmesine yardımcı olabilecek safra aktivitesini de uyardığı ve lifin sindirimi hızlandırmak için mide sularını uyardığı anlamına gelen, bilge bir maddedir.
Bunların hepsi birlikte, sindirim sisteminiz üzerinden işlerin daha hızlı geçtiği ve kronik kabızlıktan muzdarip olmanız halinde onu güçlü bir müshil haline getirir. Yapılan çalışmalarda kronik ishale de iyi geldiği ortaya çıkmıştır.
Kalp sağlığını korur
Demirhindi ile ilgili çalışmalar, kan basıncını ve kolesterolü azaltmada etkili olduğunu göstermiştir. Demirhindideki lif içeriğinin, kolesterolün azalması ile bir ilgisi vardır , çünkü fazla LDL kolesterolü damarlardan ve arterlerden ayırdığı bilinmektedir. Demirhindinin içindeki potasyum, kan basıncındaki azalmadan sorumlu olabilir, çünkü kardiyovasküler sistem üzerindeki stresi azaltan bir vazodilatatör olarak bilinir. Demirhindideki C vitamininin etkileyici seviyesinin de onunla bir ilgisi vardır. C vitamini, serbest radikallerin etkisini azaltabilen bir antioksidandır. Kalbe bağlı sağlık sorunlarının giderilmesine yardımcı olmaktadır.
Dolaşımını artırır
Demirhindinin tek bir porsiyonu günlük vitamin ve mineral ihtiyacınızın yüzde 10’nundan fazlasını karşılar. Vücuttaki sağlıklı bir demir kaynağı, vücudun içinde uygun kırmızı kan hücresi sayısını garanti eder, bu da farklı kasların ve organların uygun şekilde işlev görmesini sağlar. Ayrıca, demir eksikliği, zayıflık, yorgunluk, baş ağrıları, kognitif bozukluklar ve mide sorunları ile karakterize olan anemiye neden olur. Anemiyi tedavi edebilmek için bol bol demirhindi yemeniz gerekir.
Sinir Fonksiyonunu İyileştirir
Demirhindi içindeki en önemli vitaminlerden biri B kompleksidir. B vitamini familyasının önemli bir parçası olan demirhindi, sinir fonksiyonlarının iyileşmesine yardımcı olur. Demirhindi aktif kalmanıza, reflekslerinizi korumanıza ve güçlü kalmanıza yardımcı olabilecek sinir fonksiyonlarının yanı sıra kas gelişimini de geliştirmekten sorumludur.
Kilo kaybı
Demirhindi olarak elde edilebilen veya bir baharat olarak kullanıldığında faydalanabilen eşsiz bileşiklerden biri hidroksisitrik asit (HCA) barındırmaktadır. HCA kilo kaybına bağlıdır, çünkü vücutta özellikle yağ depolamaya yardımcı olan bir enzimi inhibe ettiği gösterilmiştir. Ayrıca, demirhindi nörotransmitter serotonin artırarak iştahı bastırdığı bilinmektedir. Bu alanlardaki araştırmalar halen devam etmektedir, ancak kilo verme ile ilgili olarak etkiliyeci sonuçlar gösterdiği bilinmektedir.
Bağışıklığı Artırır
Demirhindinin içerisindeki yüksek miktarda C vitamini ve diğer antioksidan etkiler, bağışıklık sitemini güçlendirmeye ve diğer mikrobiyal ve mantar hastalıklarından korumaya yardımcı olmaktadır. Ayrıca antiseptik ve antimikrobiyal etkileri nedeniyle vücuttaki parazit oluşumunu da azaltır . Özellikle demirhindi ekildiği tropik bölgelerde çocuklarda bağırsak kurtlarının ortadan kaldırılmasıyla bağlantılıdır.

