Kuş Göçleri Ne Zaman Olur?

Kuşların göç etmelerindeki temel neden kışı daha sıcak ve besin açısından daha zengin bölgelerde geçirmektir. Kışı geçirdikten sonra göç eden kuşlar bu tropik bölgelerdeki rekabetin yoğunluğundan dolayı üreme bölgelerine geri dönerler.
Göçmen kuşlar binlerce kilometrelik kıtalar arası göç yolculukları boyunca bir çok tehdit ve tehlike ile karşı karşıya
kalmaktadırlar. Bu tehditler insan kaynaklı tehditler ve doğal tehlikeler olmak üzere iki temel kategoride tanımlanabilir.

Göç Nedir?

Canlıların bir yerden başka bir yere, genellikle mevsimlere bağlı olarak yaptıkları dönemsel (periyodik) toplu hareketlere göç denir. Yeni yaşama alanları, besin bulmak için yapılan kitlesel hareketler bu tanımın dışında kalır.

Göçe Hazırlık, Yağ Tutma

Göç eden kuşların büyük çoğunluğu bir seferde uzun mesafeleri aşabilmek için deri altında yağ depolarlar. Yağ
parçalandığında, aynı miktar karbonhidrat ve proteine oranla iki kat enerji ve su üretir. Biriktirilen yağ, bazen vücut ağırlığının iki katına çıkmasına neden olabilir. Yağ, göç dışındaki zamanlarda küçük kuşların %3 ile %5 ‘ine karşılık gelirken göç sırasında, bu değer %25, bazı kıyı kuşlarında %45’e ulaşabilmektedir.

Kızıl Akbaba

Göç durumu: Avrupa populasyonunun bir kısmının göç ettiği bilinmektedir. Her yıl birkaç birey İstanbul Boğazı ve Hatay Belen Geçidi’nde göç döneminde gözlenmektedir. Göçen bireylerin Kuzey Afrika’da kışladığı tahmin edilmektedir. Ayrıca İsrail’de verici ile izlenen bir bireyin yıl içinde Türkiye’ye kadar dolaşarak geldiği bilinmektedir. Göç dışında bunun gibi çeşitli dağılım hareketleri gözlenebilir.

Göç zamanı: Mart ayının son haftaları ve Mayıs ayının ilk iki haftasında görülebilir.
Türe ilişkin tehditler: Habitat tahribi ve zehirlenme, bu tür için en önemli tehditlerdir.

Küçük Akbaba (Neophron percnopterus)

Göç durumu: Avrupa popülasyonu da Türkiye üzerinden Sahra Çölü’nü aşarak Afrika’daki üreme bölgelerine göçer.

Göç zamanı: En yoğun göç Ağustos ayı boyunca ve Eylül’ün ilk haftasında İstanbul Boğazı’nda ve Eylül ayının ortalarında Hatay Belen Geçidi’nde gözlenebilir.

Uludoğan (Falco cherrug)

Göç durumu: Rusya’da göçmen daha batısında üreyen populasyonun bir kısmı göçmendir. Populasyonunun az bir
kısmı Avrupa’daki üreme alanlarında kışlar. Türkiye üzerinden geçen kısmı İstanbul boğazı üzerinde ilk ve son baharda
görülebilir. Düzenli sonbahar göçlerinde Kıbrıs üzerinden geçerler. Türkiye’deki lokal populasyonlar yerleşiktir, göç
etmez.

Göç zamanı: İlkbahar göçü: Mart-Nisan, sonbahar göçü : Eylül-Kasım arası.

Şahkartal (Aquila heliaca)

.

Kuş göçlerini etkileyen tehditler yazımıza BURADAN ulaşabilirsiniz.

Doğal Tehditler

Bu tehditler göç eden kuşlar için doğal yaşamlarında sıklıkla karşı karşıya kaldıkları ve bu sebeple çeşitli adaptasyonlar geliştirmiş oldukları zorluklardır. Göç olgusunun doğası gereği üreme ve kışlama alanları arasında bir seyahat, mesafenin uzaması ile birlikte, çeşitli problemler ve tehditler oluşturmaktadır.

• Zor havakoşulları
• Açlık, susuzluk ve yorgunluk
• Yırtıcı hayvanlar

İnsan Kaynaklı Tehditler

Bu tehditlerden bazıları özellikle sanayi devriminden sonra hızla gelişen teknoloji ve artan insan nüfusu nedeniyle ciddi
boyutlara ulaşmıştır.

• Avcılık
• Yüksek gerilim hatları
• Habitat tahribi
• İnsan kaynaklı çarpışmalar
• Zehirlenme

Kaynak 1 : Doğa Araştırmaları Derneği

Daha detaylı bilgiye Doğa Araştırmaları Derneğinin hazırladığı GÖÇMEN KUŞLARIN KORUNMASI İÇİN
EĞİTİM ve KAMUOYU BİLİNÇLENDİRME PROJESİ’nin kitapçığına buradan ulaşabilirsiniz.